BOCUK GECESİ VE YENİ YIL

 Eskiden (1965 -1980 ‘li yıllar) köylerde yada köyümüzde yılbaşı  denen gece bilinmezdi. Bilinse bile önemsenmezdi… Televizyonun gelmesi ile, 80’li yıllarda yılbaşı kültürüyle tanıştık…       Zeki Müren’li ve Dansözle kutlanan yılbaşı geceleri, senelerce   vazgeçilmezimiz olmuştu…  Televizyon kültürünün yaygınlaşmadığı 70’li yıllarda Bocuk geceleri yapılırdı… Eskilerin çok iyi hatırlayacağı bizim yaştaki kişilerin hayal meyal hatırladığı bocuk geceleri una boyanan kişiler, korkunç ecüşlü -bücüşlü ritüellerle doluydu. Herkezin bildiği gibi Ritüeller, tabiatın bilinmeyen yönlerini simgeler (Kostic, 1972:6-11). Her ritüel bir sembolden oluşur. Yaşanılan dünyayla öbür dünyanın ilişkisine dayanır (Prosic, 1976:33-50). Ritüellerde eski dinlere ait izler bulmak mümkündür.  Trakya bölgesine, Bocuk Gecesi denen adetler, Balkan göçmenleri tarafından taşınmıştı….Yaşlı kişilerin, eski kasım başından 61-62 gün sonra bazı köylerde de yılbaşının yirminci gecesi yapılır. Balkanlardaki Hıristiyanların bojic âdetleriyle ilişkisi yoktur. Bocuk gecesi kışın en sert gecenin simgesiymiş. Bu gece sular donarsa, o yılın bolluk ve bereket içinde geçeceğine inanılırdı... Çocukken bocuk sözcüğünün ne anlama geldiğini bilmezdik…Fakat Trakya’da olduğu gibi çoğu köyümüzde, çok şişman kişiler için "bocuk domuzu" deyimi yaygın olarak kullanılıyor. Balkanlarda bocuk gecesini yapan Türkler, göçmen olarak Trakya’ya geldiklerinde bu âdetlerini sürdürmüşlerdir.Bocuk gecesinde "Bocuk Karısı, Bocuk Anası veya Bocuk Dede" diye adlandırılan bir varlığın beyazlar giyerek insan görünümünde gezdiğine inanılırdı…

İnanışlara göre: "Evin bereketinin bol olması,hayvanlarda bol süt, tavuklardan bol yumurta alınması, ağaçların bol meyve vermesi" dileğidir. Eğer bu gece yapılmazsa; hayvanların sütünün kesileceğine, tavukların yumurtadan kesileceğine, ağaçların meyve vermeyeceğine dair bir inanç vardır…

Çocukluğumda; Bocuk gecesinde, her evde kabak pişirilirdi. İnanışa göre, bocuk karısı,kabak pişen eve gelip, kötülük yapmazmış. Kabağın yanı sıra mutlakaakıtma yapılır. Bocuk gecesine aile halkı, komşular ve akrabalar katılır. Gece

kabak, akıtma, mısır, armut, ayva, keten helvası, kar helvası, çekirdek,

nohut, peksimet, börek, un helvası vb. gibi ne varsa yenir. Bocuk gecesieğlenceleri, geleneksel toplantılar gibi yapılır. Masallar anlatılır, bilmecelersorulur, maniler, türküler söylenir. Darbuka, tef eşliğinde halk oyunlarıoynanırdı.   Kızlar kılık değiştirerek, seyirlik oyunlar çıkarırlardı. Birde o zamanlar yerli mısır çoooktu… Yerli mısır suda kaynatılır yenilirdi... Hey gidiiii güzel günler hey... Şimdilerde halen,  Keşan ve bazı köylerde  bocuk geceleri yapılıyormuş…Bu günlere geldiğimizde birkaç gün sonra 2012 yılına gireceğiz o güzelim bocuk geceleri  çoktan geride kaldı….Yeni yıl yeni hedefler, her yeni yıl yeni başlangıçlar demektir.Her yıl yılbaşında gelecek yıla ait bazı planlar ve gerçekleşmesi hedeflenen programlar belirlenir ve bu amaçlara ulaşmak için yıl boyu çaba gösterilir. Benim hastalarımın olduğu bu günlerde  köyümüzden bazı kişilerinde bu amansız kanserle uğraştığı bazılarının yenik düştüğü bir gerçek buradan bütün kansre yenik düşmüş ailelere tekrar baş sağlığı diliyorum... Yaşam mücadelesi verenlerde  yılmamalarını istiyorum…Yakınlarımın  köylülerimin acılarını, derdini paylaşıyorum. Yaşamın kıyısında kanseri yenmelerine yardımcı olmaya çalışıyorum… Herkese yeni yılda sağlık ve mutluluklar dilerim...Sağlıcakla kalın.....                                                                                                                                           Recep Taşkıran   Kaynak:Prof. Dr. Erman Artun, TEKİRDAĞ ÂDETLERİNDEN "BOCUK GECESİ VE  SEDENKA"*

Yorumlar