MISIR YETİŞTİRİCİLİĞİ 

 Tarla Hazırlığı

Ana ürün mısır ekiminde, tarla sonbaharda 20-25 cm derinlikte pullukla sürülür.

İlkbaharda ekimden hemen önce diskaro ve kültüvatör gibi aletlerle yüzlek olarak sürülür.

Tırmıklanarak ekime hazır hale getirilir.

İlkbaharda toprak işlemesinin toprak tavlı iken yapılmasına dikkat edilmelidir.

İkinci ürün mısır ekiminde, buğday hasadından sonra tarla sulanır. Toprak tava gelince sürülür.

 Diskaro ve sürgü çekilir. İyi bir tohum yatağı hazırlığı için buğday anızı aşağıdan biçilmiş ve saplar toplanmış olmalıdır.

Ekim Nöbeti

Mısır, çapa bitkisi olduğundan kendisinden sonra gelen bitkiye oldukça temiz ve otsuz bir tarla bırakır. Bir çok bitkiyle ekim nöbetine girebilir. Soya, kuru fasulye, fiğ, bakla gibi baklagillerle ekim nöbetine girmesi uygundur.

 Yukarıda mısır ekimi videosunu setredebilirsini

Ekim

İyi bir çimlenme ve çıkış için toprak sıcaklığı en az 10-12 °C olmalıdır. Bölgemizde ana ürün mısır l5 Nisan’dan l Haziran’a kadar ekilebilir. İkinci ürün mısır dane üretimi için yapılacaksa mutlaka erkenci bir çeşit kullanılmalı

ve l5 Temmuz’a kadar ekilmelidir.

Bu tarih silajlık mısır için biraz daha geciktirilebilir.

Ekim derinliği ana ürün için 5-7 cm, ikinci ürün için 8-10 cm ye ayarlanmalıdır. Sıra arası 70 cm, sıra üzeri 25-30 cm olmalıdır. En iyisi

mibzerle ekimdir. Dane iriliğine göre dekara ana üründe 2-3 kg, ikinci üründe 3-3,5 kg, silajlık mısırda 4-4,5 kg tohum yeterli olmaktadır.

 Bakım İşleri

Hibrit tohumluktan yüksek verim almak, bakım işlerini zamanında ve eksiksiz yapmakla mümkündür.2 defa çapa yapmak yeterlidir.

Çıkıştan sonra bitkiler 4-5 yapraklı olunca (l0-15 cm boylanınca) seyreltme ile birlikte ilk çapa yapılır. Bitki 8-10 yapraklı olunca (40-50 cm

boylanınca) boğaz doldurma ile birlikte ikinci çapa yapılır.Çapa yapılırken köklerin zarar görmemesine dikkat edilmelidir

Ekim öncesi veya ekim sonrası ilaçlar kullanılarak yabancı ot kontrolü yapılmalıdır.

Toprak altı (tel kurdu, dana burnu, bozkurt) ve toprak üstü (Mısır maymuncuğu) gibi zararlılara karşı gerekli ilaçlama yapılmalıdır. Ekim öncesi

tohuma uygulanan ilaç, mısırın çimlenme esnasında ve fide döneminde toprak altı zararlılarına karşı korur.

Gübreleme

Kullanılacak gübre miktarı toprağın verimlilik durumuna ve kullanılacak çeşide göre değişir.

 En iyisi üreticilerin topraklarını tahlil ettirmeleri,bunun sonucuna göre gübre kullanmalarıdır.

Kombine mibzerle ekimde, gübre ekimlebirlikte verilir. Diğer mibzerlerle ekimde, gübre  diskaro çekilmeden önce verilmeli ve diskaro ile toprağa gömülmelidir. Fosforlu gübrenin tamamı ile azotlu gübrenin yarısı ekim sırasında verilmelidir.

Azotlu gübrenin diğer yarısı ise kuru şartlarda ilk çapadan önce, sulu şartlardailk sulamadan önce sıra arasına bitkilere yakın ve amonyum nitrat olarak verilmelidir.

Toprak tahlili yapılmamışsa saf madde olarak dekara ortalama kuru şartlarda 12 –l4 kg azot, 5-7 kg fosfor; sulu şartlarda 16-18 kg azot, 7-9 kg fosfor verilebilir. Çiftlik gübresikullanılırsa sonbaharda toprak işlemesinden

önce dekara 2,5-4 ton gübre toprak yüzeyine dağıtılarak pullukla sürüp toprağa karıştırılmalıdır.

Sulama

İyi ürün almak, zamanında ve yeterli sulama yapmakla mümkündür. Sulama zamanlarında, toprak nemi önceden kontrol edilmelidir. Sulama karık usulü yapılmalıdır.

Mısırda su ihtiyacı, bitkide pörsüme ve yaprakların kıvrılması şeklinde görülür. Normal şartlarda ana üründe 3, ikinci üründe 4 sulama

yapmak yeterlidir.

Ana üründe ilk sulama, azotlu gübrenin ikinci yarısı uygulandıktan sonra yapılır. İkinci sulama, tepe püskülü çıkarmadan l hafta önce yapılır.

Son sulama ise süt olum devresinde yapılır.

İkinci üründe ilk sulama seyreltmeden sonra yapılır. İkinci sulama, azotlu gübrenin ikinci yarısı uygulandıktan sonra yapılır. Üçüncü sulama, tepe püskülü çıkmadan l hafta önce yapılır. Son sulama ise süt olum devresinde

yapılır.

Tepe püskülü çıkarma devresinde mısıra verilen su verime en etkili olanıdır. Bu devrede bitki susuz kalırsa verim %50-80 düşer.

 Hasat ve Kurutma

Dane ürünü için mısırda hasat zamanının

geldiği; koçan kavuzlarının kuruyup, danenin

sertleşip normal görünen rengini alması, danenin

somağa bağlandığı yerde siyah lekenin oluşması

ile anlaşılır. Hasat olgunluğu denilen bu devrede

mısır danesinde %35 nem vardır ve hasat elle

yapılabilir. Makine ile hasat yapılacaksa 2 hafta daha beklenmesi gerekir. Koçan toplayıcılarıylahasatta dane nemi %22-28 olmalı, biçerdöverle

hasatta dane nemi % 20’nin altına düşmelidir.

Hasat elle, biçerdöverle veya koçan toplayıcılarıyla yapılır.

Mısır hasadı genel olarak elle koçanlar koparılarak yapılır.Hasat edilen koçanlarkavuzlarından elle ayrılır.

Makine ile hasatta, traktör kuyruk milinden hareket alan koçan toplayıcıları kullanılmaktadır. Biçerdövere mısır tablası monte edilerek biçerdöverle hasat da mümkündür.

Hasattan sonra nem yüzdesini (%l3-15’e) düşürmek için mutlaka kurutma işlemiyapılmalıdır.

Kurutma;

 -Serende koçanla kurutma,

 -Sun’i kurutucularda dane kurutma,

-Düz bir zeminde güneş altında koçan veya dane kurutması şeklinde yapılabilir.

Hasat elle veya koçan toplayıcılarıyla

yapılmışsa kurutma işleminden sonra mısır daneleme makinaları ile danelenir.

-Silajlık mısır ise süt olumu devresi sonunda, yaprakların henüz yeşil olduğu zamanda hasat edilir.Toprak yüzeyinden sapları ile birlikte kesilerek parçalanır. Tekniğine uygun olarak silaj yapılır. Hasatta geç kalınırsa protein

oranı azalır,selüloz oranı artar.

-Taze tüketim amacıyla yetiştirilen şeker mısırında hasat, süt olum döneminin sonuna doğru, koçanlar koparılarak yapılır.

-Kuru yem olarak değerlendirilecek ürünün hasadında, kısmen yeşil olan saplar, koçanları alındıktan sonra ya da koçanlarıyla birlikte dipten kesilir. Birkaç gün kurutulan ve demet tapılan bu kuru yem, daha sonra kesilerek,

kıyılarak ya da olduğu gibi hayvanlara verilebilir.

Depolama

Mısırı depolarken özellikle danenin kuru ve serin tutulması ile her türlü zararlıdan korunmasına dikkat edilmelidir. Bunun için de depo:

-Temiz olmalı,

-Nispi nemi %50’yi geçmemeli,

-Sürekli kontrol edilip havalandırılmalı,

-Isı (0-20 °C) sabit tutulmalı,

-Tahta taban olmalı,

-10-15 cm’yi geçmeyen yığın yapılmalı,

-Yığın sürekli karıştırılmalıdır.

    MISIR YETİŞTİRİCİLERİNE UYARILAR 

� Erken ekim yapmak, iyi ve uygun tohumluk seçmek, çeşide uygun bitki sıklığında yetiştirmek yüksek verim elde etmenin temel şartıdır.

� İkinci ürün ekilişlerinde doğrudan anıza ekim yapan ,,. mibzerlerin kullanılmasıyla zaman kazanılır.;

� Mısır toprakta su göllenmelerine karşı hassas olup, iyi drenajlı, havadar ve orta bünyeli toprakları tercih eder.

� Bitki sıklığının artması tepe püskülü ve koçan püskülü çıkışını engeller. Bu durum tane oranının azalmasına, olgunlaşmanın gecikmesine yol açar.

� Tepe püskülü ve tozlanma döneminde meydana gelecek su açığı, koçanda tane sayısının azalmasına yol açarak büyük ölçüde verim azalışına neden olur.

� Sabahın erken saatlerinde mısır yapraklarında rulo halinde kıvrılma görüldüğünde mısırın hemen sulanması gerekir.

� Döllenme sonrası veya süt olumda koçan üstü aksamının kesilmesi verimde sırasıyla %33 ve %27 azalmaya neden olu

Derleyen

Recep Taşkıran

Ziraat Müh.

Kaynak

1-www.eminziraat.com

2- T.C.SAMSUN VALİLİĞİ İl Tarım Müdürlüğü Ayçiçeği Yetiştiriciliği